Płyta OSB to wytrzymały i stosunkowo niedrogi materiał chętnie wykorzystywany w wielu branżach m.in. w budownictwie. Wymaga jednak odpowiedniego zabezpieczenia, zwłaszcza jeśli jest narażona na działanie czynników zewnętrznych. Podpowiadamy, jak prawidłowo pomalować ścianę, podłogę i dach z płyt OSB.
Rodzaje płyt OSB
Płyta OSB (Oriented Stand Boards) to materiał drewnopochodny, w skład którego, oprócz sprasowanych wiórów, wchodzą także żywice (UF i PMUF) lub klej PMDI. Z płyt OSB powstają m.in. ścianki działowe, podłogi, elewacje, panele drzwiowe, stoiska wystawiennicze, meble oraz drobne elementy wykończenia wnętrz. Wyróżniamy kilka rodzajów płyt:
- OSB 1 – Charakteryzuje się niewielką odpornością na wilgoć. Przeznaczona jest wyłącznie do stosowania wewnątrz budynków. Do płyt OSB pierwszej klasy dodaje się żywice UF (mocznikowo-formaldehydowe).
- OSB 2 – Płyta mająca podobne właściwości i zastosowanie jak OSB 1. Ze względu na niską odporność na wilgoć nie zaleca się stosowania jej m.in. do elewacji. Świetnie nadaje się za to jako element zabudowy poddasza czy ścianka działowa.
- OSB 3 – Płyta, której spoiwem jest żywica PMUF (melaminowo-uretanowa) oraz klej PMDI (poliuretanowy). Najczęściej wybierana przez klientów ze względu na dużą wytrzymałość i odporność na wilgoć. Może być stosowana zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Wśród płyt OSB 3 wyróżniamy także płyty pióro-wpust, które, dzięki specjalnemu sposobowi łączenia, charakteryzują się idealnie równą powierzchnią. Są chętnie stosowane do budowy ścianek działowych, sufitów czy podłóg.
- OSB Firestop – Płyta OSB 3 pokryta specjalną ognioodporną powłoką, która utrudnia rozprzestrzenianie się pożaru. Stosowana jest wszędzie tam, gdzie wymagana jest najwyższa klasa ognioodporności.
- OSB 4 – Podobnie jak płyta OSB 3 może być stosowana nawet w warunkach dużej wilgotności. Jest wytrzymała i odporna na uszkodzenia. Dzięki temu jest chętnie wykorzystywana m.in. do budowy dachów czy mebli ogrodowych.
Malowanie i zabezpieczanie płyt OSB
Ściany, meble czy podłogi z płyt OSB wymagają dodatkowej ochrony (zwłaszcza jeśli znajdują się na zewnątrz budynku). Odpowiednio dobrany preparat zabezpieczy powierzchnię przed działaniem czynników atmosferycznych takich jak woda, śnieg czy promieniowanie UV, a także przed powstawaniem pleśni i grzybów. Farby, impregnaty i lakiery do płyt OSB pełnią także funkcję dekoracyjną, utrzymując powierzchnię w świetnym stanie przez wiele lat. Farbę warto zaaplikować dwukrotnie, przy czym pierwsza warstwa powinna być cienka, a druga naniesiona grubiej. Dzięki temu powłoka farby naniesionej na OSB będzie trwalsza i lepiej przylegająca. Jednak przed przystąpieniem do malowania płyt OSB, niezwykle istotne jest odpowiednie przygotowanie jej powierzchni.
Płyta OSB na podłodze
Jak pomalować płytę OSB na podłodze? Przed przystąpieniem do pracy należy uzupełnić ewentualne ubytki np. za pomocą masy szpachlowej do drewna i powierzchni drewnopochodnych, a następnie zeszlifować i dokładnie oczyścić powierzchnię z kurzu, pyłu oraz innych zabrudzeń. Podłoże powinno zostać zabezpieczone impregnatem do powierzchni drewnopochodnych. Po wyschnięciu można przystąpić do malowania dekoracyjnego. Farba do płyt podłogowych OSB powinna charakteryzować się wysoką trwałością i odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Aplikujemy ją za pomocą wałka lub pędzla. Proces malowania warto powtórzyć dwukrotnie, zachowując odpowiedni odstęp czasowy między pierwszą a drugą warstwą.
Płyta OSB na ścianie
Zanim zaczniesz malować, oczyść ścianę z kurzu i brudu np. wilgotną ściereczką i poczekaj do całkowitego wyschnięcia. Pamiętaj o zabezpieczeniu okien, grzejników, sufitu i innych elementów takich jak włączniki światła. Ewentualne ubytki należy uzupełnić i zeszlifować papierem ściernym. Usuń pył powstały w trakcie szlifowania i odtłuść powierzchnię. Do gruntowania płyt OSB na ścianie wybierz preparat do powierzchni drewnianych i drewnopochodnych. Po wyschnięciu możesz przystąpić do malowania. Pamiętaj o wyborze odpowiedniej farby i prawidłowej technice malowania (od góry do dołu).
Płyta OSB na dachu
Przed rozpoczęciem pracy upewnij się, że warunki pogodowe są odpowiednie do malowania: wilgotność powietrza nie powinna przekraczać 80%, a temperatura otoczenia oraz podłoża nie powinna być niższa niż 10 °C i wyższa niż 25 °C. Malowana powierzchnia musi zostać oczyszczona z kurzu, brudu czy nalotów organicznych. Ewentualne ubytki powinny zostać wyrównane, a powierzchnia zeszlifowana i odtłuszczona. Płyta OSB znajdująca się na zewnątrz budynku wymaga zastosowania odpowiedniego preparatu gruntującego oraz farby przeznaczonej do powierzchni zewnętrznych – odpornej na wilgoć i zabrudzenia. Do malowania wykorzystaj wałek malarski, a do trudno dostępnych miejsc pędzel. Rozpocznij pracę od krawędzi, rozprowadzając farbę od góry do dołu.
Jakich preparatów używać do płyt OSB?
Do malowania płyt OSB doskonale sprawdzą się farby chemoutwardzalne, które działają podobnie jak żywica.
Jeśli chcesz zmienić kolor płyty OSB, wybierz emalię akrylową, która jest odporna na zmywanie i zarysowania oraz charakteryzuje się dobrą przyczepnością do podłoża.
Jeżeli zdecydujesz się na użycie ściennej farby emulsyjnej, warto zabezpieczyć płytę OSB warstwą olejnej farby szpachlowej lub pokostu lnianego, mającego właściwości impregnujące.
Jeśli chcesz jedynie zabezpieczyć podłoże przed uszkodzeniami i działaniem czynników zewnętrznych, wybierz bezbarwny lakier do drewna oraz wyrobów drewnopochodnych. Preparat stworzy wodoodporną powłokę odporną na zabrudzenia i niektóre detergenty.
Na rynku dostępne są także produkty 3w1, które pełnią funkcję impregnatu i farby dekoracyjnej. Chronią drewno i materiały drewnopochodne przed działaniem promieni słonecznych, wilgocią i rozwojem pleśni, zachowując kolor przez wiele lat.
Zalety i wady płyt OSB?
Płyty OSB charakteryzują się wysoką twardością oraz odpornością na uderzenia i uszkodzenia mechaniczne. Ich zaletą jest także dekoracyjna struktura i niska cena. Są lekkie, choć bardzo wytrzymałe. Z łatwością poddają się obróbce i są łatwe w montażu (postawienie ścianki działowej z płyty OSB nie wymaga zatrudniania fachowca). Płyty OSB 3 i 4 są także odporne na wilgoć, dzięki czemu mogą być stosowane na zewnątrz budynków. Płyty Firestop mają wysoką klasę ognioodporności. Odpowiednio zabezpieczone będą służyć przez wiele lat. Warto dodać także, że są wykonane z materiału przyjaznego środowisku i świetnie nadającego się do recyklingu.
Czy płyty OSB mają jakieś wady? Niestety trzeba z nich zrezygnować w przypadku montażu ogrzewania podłogowego. Należy także pamiętać, żeby nie składować ich w miejscach narażonych na wilgoć. Nieodpowiednie przechowywanie może spowodować rozwój grzybów czy pleśni.