Dach to zwieńczenie całego budynku nadający mu ostateczną bryłę. Składa się z konstrukcji nośnej oraz pokrycia, które zabezpiecza przed działaniem warunków atmosferycznych i stratą ciepła. Z jakich surowców powstaje? Czym się charakteryzują poszczególne materiały? Rozwiewamy wątpliwości!

Więźba dachowa – co to jest?

Więźba dachowa to drewniana konstrukcja składająca się z krokwi, belek, murłat, płatwi, jętek, słupów, mieczy, przepustnic, która pozwala przenieść ciężar własny konstrukcji oraz ciężar pokrycia dachowego na ściany budynku. Więźba wpływa na wytrzymałość oraz kształt całego budynku.

Drewniane konstrukcje dachowe dzielimy na konstrukcje tradycyjne oraz nowoczesne konstrukcje prefabrykowane.

Więźba dachowa tradycyjna – co warto o niej wiedzieć?

W przypadku tradycyjnych więźb dachowych prace ciesielskie wykonywane są na placu budowy. Drewno potrzebne do budowy tradycyjnej więźby dachowej pozyskiwane jest zazwyczaj z tartaku. Najczęściej stosowanymi gatunkami drewna są:

• sosna,
• świerk,
• oraz jodła.

Czasami stosuje się również gatunki drewna, takie jak dąb i modrzew (jednak rozwiązania te są droższe). Ważny jest dobór odpowiedniej klasy drewna (zgodnie z projektem np. C-24).

Poszczególne elementy takiej konstrukcji dachu są docinane na wymiar, a następnie dopasowywane i łączone za pomocą połączeń ciesielskich, co odbywa się na placu budowy. Budowanie więźby dachowej w tradycyjny sposób jest pracochłonną i żmudną pracą – wymaga od wykonawców dużego doświadczenia, dogłębnej wiedzy i precyzji. Zbudowanie więźby dachowej metodą tradycyjną jest również bardziej czasochłonne niż w przypadku więźby prefabrykowanej. Jednak to rozwiązanie jest często wybierane przez inwestorów. Mocną stroną tego rozwiązania jest również jego niższa cena w porównaniu z prefabrykowaną kratownicą.

Jak wybrać więźbę dachową do projektu domu?

Dach to znacznie więcej niż zabezpieczenie przed złą pogodą! To kluczowy element konstrukcji budynku, który w dużym stopniu może wpłynąć na wygląd całego budynku. Decydując o wyborze więźby dachowej, musisz wziąć pod uwagę następujące czynniki:

• proces produkcji i instalacji,
• wybór rodzaju konstrukcji uzależniony od wielkości budynku,
• różnica w cenie między więźbą dachową tradycyjną a prefabrykowaną.

Przed określeniem stylu dachu swojego przyszłego domu nie zapomnij najpierw skonsultować się z fachowcami, którzy udzielą Ci ważnych rad w tym zakresie. Niezależnie od tego, czy Twój projekt budowlany dotyczy rozbudowy obecnego domu, czy też jest dostosowany do potrzeb budowy nowego domu, wybór kształtu dachu jest nie tylko kwestią Twojej kreatywności. Przed dokładnym określeniem stylu dachu i wyborem materiałów należy wcześniej zapoznać się z zasadami urbanistycznymi obowiązującymi w gminie, w której ma się znajdować Twój dom.

Rodzaje tradycyjnej więźby dachowej – jakie są?

Do najczęściej stosowanych konstrukcji należą: więźba dachowa krokwiowa, więźba dachowa krokwiowo-jętkowa, więźba dachowa płatwiowo-kleszczowa.

Więźba dachowa krokwiowa

Krokiew to jeden z szeregu nachylonych elementów konstrukcyjnych, takich jak belki drewniane, które rozciągają się od kalenicy lub naroża do płyty ściennej, obwodu skarpy lub okapu i są zaprojektowane do podtrzymywania gontów dachowych, poszycia dachu i związanych z nimi obciążeń. Nie przekracza 6,0 m, a nachylenie połaci dachowej 40-60°. Podstawowym elementem nośnym jest para krokwi, połączonych ze sobą w kalenicy, o długości max. 4,5 m, rozstawionych w odstępach 80-120 cm.

Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa

Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa ma dużą zaletę, którą jest to, że jest stosunkowo łatwa w wykonaniu i tańsza w porównaniu z innymi rodzajami konstrukcji dachowych. Jej konstrukcja przypomina nieco dach krokwiowy, ale dodano poziomy element konstrukcyjny, który znacząco stabilizuje cały dach – jętkę. Jętka umieszczana jest zwykle na środku krokwi lub wyżej, jej najważniejszym zadaniem jest połączenie i usztywnienie obu krokwi. Tę metodę stosuje się, gdy odległość pomiędzy ścianami zewnętrznymi wynosi od 7 do 9 m. Długość pojedynczej belki krokwiowej w takim dachu wynosi ponad 4,5 m. Podparcie dachu jętkowego zazwyczaj znajduje się w ⅔ rozpiętości krokwi, licząc od spodu dachu. Dolna część pod jętką z reguły ma 4,5 m, a górny fragment do 2,7 m. Typowe nachylenie połaci dachu jętkowego wynosi od 35° do 60°.

Więźba płatwiowo-kleszczowa

Dachy płatwiowe są łatwe w budowie i dostosowują swoją konstrukcję do budynków o skomplikowanych rzutach, dzięki czemu ten rodzaj konstrukcji znajduje szerokie zastosowanie w budownictwie. Płatwie pośrednie opierają się na słupach i stanowią podpory krokwi. Rozstaw słupów wynosi 3,0-5,0m. Szczypce zakrywają krokwie i słupy z obu stron i są połączone z nimi za pomocą gwoździ lub śrub. Połączenie szczypiec z krokwiami odbywa się na jaskółczy ogon.

Więźba dachowa prefabrykowana – co warto o niej wiedzieć?

Prefabrykaty więźby dachowej wykonywane są solidnie i precyzyjnie w wyspecjalizowanych zakładach produkcyjnych. Wykonane są z certyfikowanego drewna wysokiej jakości. Obecnie cały proces produkcji prefabrykowanych dachów jest sterowany komputerowo. Aby wykonać więźbę dachową w tak zautomatyzowanym zakładzie, wszystkie niezbędne dane należy wprowadzić do odpowiedniego programu zgodnie z wcześniej przygotowanym projektem.

Jak wspomniano powyżej, komputerowe narzędzia projektowe umożliwiają wykonanie szerokiej gamy modeli więźb dachowych, w rozmiarach dostosowanych do każdego projektu. Ponadto produkcja fabryczna umożliwia szybkie dostarczenie wykonawcom konstrukcji drewnianych o złożonej geometrii.

Najczęściej do produkcji wiązarów wykorzystuje się dostępne w naszych składach:

• drewno konstrukcyjne C24,
• drewno konstrukcyjne KVH.

Zazwyczaj taką konstrukcję wykonuje się sprawnie i szybko. Montaż prefabrykowanego dachu trwa zwykle do 3-4 dni. Planując jednak budowę prefabrykowanego dachu należy mieć na uwadze, że konstrukcja zostanie dostarczona we wstępnie przygotowanych elementach. Do montażu prefabrykowanej więźby dachowej potrzebny będzie zatem dźwig. Warto również wspomnieć, że taki montaż jest droższą inwestycją niż montaż tradycyjnej więźby.

Dokładność informacji przy projektowaniu więźby dachowej

Prefabrykowane więźby dachowe można zaprojektować na zamówienie przy użyciu zaawansowanego oprogramowania architektonicznego i inżynierskiego, aby idealnie pasowały do projektów wykonawców budowlanych. Stąd tak ważna jest dokładność informacji gromadzonych przez producenta.

Co jeszcze warto wiedzieć o prefabrykowanej więźbie dachowej?

Prefabrykowane drewniane więźby dachowe mają wiele zalet, które wpływają na ich popularność w branży budowlanej i remontowej.

Łatwa implementacja więźby dachowej

Wykonanie wiązarów dachowych jest łatwe, ponieważ można je łatwo przenosić za pomocą dźwigu, a zadania związane z ich montażem są proste i powtarzalne. W rzeczywistości do montażu wiązarów dachowych wystarczą zazwyczaj dwie osoby.

Wysoki poziom odporności

Koncepcja triangulacji zapewnia wiązarom dachowym bardzo wysoki poziom odporności na różnego rodzaju naprężenia.

Imponujący zasięg

Więźby dachowe mogą osiągać rozpiętości przekraczające 24 m, umożliwiając zagospodarowanie dużych przestrzeni wewnętrznych bez słupów i ścian nośnych.

Lekkość

Wiązary dachowe ważą od 0,04 do 0,07 kN/m. Ta niewielka waga nie tylko ułatwia ich przenoszenie, ale również przyczynia się do zmniejszenia obciążeń sejsmicznych w budynkach, których dach jest wykonany z wiązarów dachowych.

Oszczędność

Planując zastosowanie wiązarów dachowych we wstępnej fazie projektu możemy również ze względu na ich stosunkowo niewielką wagę zastosować mniejszy przekrój ściany, co pozwala na odciążenie fundamentów budynku. Fundamenty, które przenoszą mniejsze obciążenia i cieńsze, lżejsze ściany nośne pozwalają nam zaoszczędzić na materiałach budowlanych do ich wykonania.

Niezwykle precyzyjne pomiary

Projektowana komputerowo konstrukcja wiązarów dachowych oraz najnowocześniejszy sprzęt użyty do ich produkcji zapewniają jednolitą jakość produktu, którego pomiary są dokładne co do milimetra.

Niski wpływ na środowisko

Drewno konstrukcyjne używane do produkcji wiązarów dachowych – drewno konstrukcyjne C24 lub drewno konstrukcyjne KVH jest jedynym odnawialnym materiałem budowlanym. Ponadto drewno wiąże węgiel zmagazynowany podczas jego wzrostu.

Krótkie czasy produkcji i szybki montaż

Zabezpieczona przed warunkami atmosferycznymi produkcja fabryczna za pomocą zautomatyzowanych narzędzi pozwala dostawcom wiązarów dachowych oferować niezwykle krótkie czasy produkcji, nawet w przypadku zamówień z dużą liczbą wiązarów.

Prefabrykowana konstrukcja dachowa pozwala na znaczne skrócenie czasu montażu na placu budowy dzięki czemu możemy robić to nawet zimą i w ekspertowym tempie zabezpieczyć budynek przed warunkami atmosferycznymi.

Czy więźba została zamontowana poprawnie? Jak to sprawdzić?

Sprawdzenie poprawnego zamontowania więźby dachowej powinno zostać wykonane przez kierownika budowy. Jednak samo wykonanie poprawnie więźby dachowej od początku przez profesjonalistów będzie o wiele łatwiejsze i tańsze niż późniejsze jej naprawianie, demontowanie i wykonywanie jej ponownie w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości.

Ile kosztuje więźba dachowa? Ceny więźby dachowej

Cena więźby dachowej, a także koszt wykonania konstrukcji zawsze jest ustalany indywidualnie. Taki projekt wymaga zatrudnienia wykwalifikowanego specjalisty. Jeżeli jesteś zainteresowany zakupem drewna na konstrukcje dachową skontaktuj się z nami i poproś o wycenę. Wycen dokonujemy na podstawie przesłanego zestawienia drewna, które powinno znajdować się w projekcie budowlanym.

Różnica między drewnem tartacznym a certyfikowanym

W przypadku tradycyjnych konstrukcji dachowych najczęściej stosowane do ich wykonania jest mokre drewno tartaczne . Drewno to ma szorstką powierzchnię przez co wymaga dodatkowej impregnacji przeciw grzybom i szkodnikom. Drewno o dużej wilgotności z niestruganą powierzchnią narażone jest w większym stopniu na występowanie pleśni i grzybów oraz uławia wniknięcie niepożądanych szkodników w głąb drewna. Szorstka powierzchnia w większym stopniu jest również podatna na ogień. Takie drewno nawet po zamontowaniu konstrukcji potrafi się skręcać, wypaczać i pękać w procesie schnięcia, a nierówności te mogą być widoczne na gotowym dachu.

Aby uniknąć takich niespodzianek konstrukcje tradycyjne coraz częściej wykonywane są również z certyfikowanego suszonego, struganego drewna KVH, co na zachodzie jest już normą. Warto również wspomnieć, że przy budowie np. budynków użyteczności publicznej wykorzystywane jest wyłącznie drewno certyfikowane.

Drewno certyfikowane musi spełniać określone normy. Proces suszenia likwiduje mogące występować w drewnie szkodniki i grzyby. Natomiast struganie powierzchni zamyka pory w drewnie dzięki czemu zwiększa odporność drewna na występowanie pleśni i grzybów, a także utrudnia zagnieżdżenie się szkodników żerujących w drewnie. Gładka powierzchnia drewna sprawia również, że wzrasta jego odporność na ogień. Dzięki temu można uniknąć zabezpieczania drewna impregnatami.

Według producentów impregnaty do drewna są szkodliwe dla ludzi, ale tylko do czasu wchłonięcia się w drewno i wyschnięcia. Po określonym czasie nie są toksyczne i nie stanowią zagrożenia. Dopuszczone do obrotu detalicznego są tylko środki mniej toksyczne, ale np. używany przez wiele lat xylamid, jako zbyt trujący, został wycofany ze sprzedaży.

Certyfikowane drewno KVH i C24

Najczęściej spotykanymi rodzajami certyfikowanego drewna konstrukcyjnego są:

• Drewno konstrukcyjne KVH C-24
• Drewno konstrukcyjne świerkowe C-24
• Drewno konstrukcyjne sosnowe C-24

Drewno budowlane C-24 jest to drewno strugane, suszone wg normy PN-EN338, która reguluje wartości wytrzymałości i sztywności różnych klas konstrukcyjnego drewna iglastego i liściastego przy wilgotności wynoszącej 16-18%.

Co to jest drewno KVH?

KVH – skrót z niemieckiego Konstruktionsvollholz – to drewno świerkowe lub sosnowe klejone na mikrowczepy za pomocą klejów niezawierających formaldehydu, dzięki czemu są produktami bezpiecznymi i wysoce zrównoważonymi. Nie każde drewno klejone ma mikrowczepy to KVH, aby drewno mogło zostać oznaczone jako KVH wymaga specjalnych certyfikatów. Ocenianie drewna odbywa się zgodnie z niemiecką normą DIN 4074-01 i EN 14081 (klasyfikacja wytrzymałości). Zgodność jest następnie monitorowana przez zewnętrzne firmy zajmujące się kontrolą jakości. Typowa klasa stopniowania drewna konstrukcyjnego KVH (S10 TS) odpowiada europejskiej klasie wytrzymałości drewna C24, określonej w normie europejskiej EN 1912..

Wyraźne właściwości powierzchni

KVH zazwyczaj występuje w dwóch klasach wizualnych – KVH-Si dla widocznych lub eksponowanych struktur oraz KVH-NSi dla niewidocznych lub nieeksponowanych struktur, w długościach do 13 metrów. Oba te typy mają ledwo widoczne różnice, łączone na mikrowczepy w neutralnych kolorach, aby zapewnić, że naturalny wygląd powierzchni pozostanie nienaruszony. W przypadku widocznych zastosowań istnieje kilka ustalonych limitów, które obejmują stan sęków, rozmiar i szerokość wrastającej kory i pęknięć.

Wymagania stawiane jakości drewna KVH zwykle przekraczają tradycyjne wymagania w przepisach UE dotyczących klasyfikacji i mają na celu osiągnięcie określonego wyglądu wizualnego i niezawodnych wartości wytrzymałości.

Drewno konstrukcyjne C-24 świerk lub sosna

Drewno to choć spełnia te same normy co KVH różni się tym, że jest wykonane z jednego kawałka drewna bez klejenia przez to ich długość rzadko przekracza 6 metrów.

Najbardziej pożądanym gatunkiem jest świerk skandynawski, który dzięki temu, że rośnie w surowym klimacie ma małe przyrosty roczne, co wypływa na wytrzymałość końcowego produktu. Drewno świerkowe pozyskiwane w Polsce ze względu na większe przyrosty jest materiałem słabszej jakości.

W naszych lasach dominującym gatunkiem jest sosna i jest ona również wykorzystywana jako surowieć do produkcji drewna konstrukcyjnego C-24. Zadania na temat jaki materiał do produkcji jest lepszy są podzielone. Z świerkiem przemawia mniejsza waga i większa odporność na czynniki biologiczne . Sosna jest materiałem równie, jak nie nawet bardziej wytrzymałym na obciążenia, a przy tym jest tańsza.

Wszystkie rodzaje drewna na więźby dachowe są dostępne w Gdańskich Składach Drzewnych:

• świerk skandynawski C-24 na wiązary,
• drewno KVH C-24 na konstrukcje tradycyjne lub wiązary
• drewno szorstkie, mokre.

W Gdańskich Składach Drzewnych (sprawdź ofertę) kupisz asortyment drzewny od A do Z! Oferujemy takie produkty jak: sklejki, płyty meblowe i budowlane, tarcica, drewno egzotyczne, drewno budowlane, tarasy drewniane, boazerie, podbitki, elewacje, blaty drewniane, stopnie schodowe, deski podłogowe, architektura ogrodowa, listwy wykończeniowe, materiały opałowe i akcesoria do drewna. Wykonujemy także cięcie drewna, okleinowanie oraz transport. Zapraszamy do kontaktu!

Jesteś zainteresowany więźbą dachową? Skontaktuj się z nami i uzyskaj wszystkie potrzebne informacje – damian.walter@skladydrzewne.pl